In de wereld - In Duitsland is niet genoeg papier voor een vaccinatieplicht

Gepubliceerd op 1 april 2022

Sinds twee weken zijn ook in Duitsland de meeste coronamaatregelen weggevallen, maar dat betekent niet dat de discussie over een vaccinatieplicht op de plank verdwenen is. Sinds midden maart geldt een vaccinatieplicht voor zorgpersoneel: die moeten aan kunnen tonen ingeënt of genezen te zijn. Hoe gaat dit er voor de rest van de bevolking uit zien? In tegenstelling tot Nederland kijkt Duitsland al met lede ogen naar de komende herfst en winter. Bijna negenenvijftig procent van de bevolking heeft een boosterprik gehaald, in Nederland tweeënvijftig procent. Nog steeds niet genoeg voor een groepsimmuniteit.

Zowel Bondskanselier Scholz (SPD) als Minister van Gezondheid Lauterbach (SPD) spraken zich eerder al uit voor een vaccinatieplicht vanaf achttien jaar. Ze kregen deels ondersteuning in hun coalitie van de Groenen, maar die zijn onderling verdeeld. De liberale FDP bleef tegen. De middenweg lijkt nu gevonden te zijn in een vaccinatieplicht voor vijftig plussers, komende week zal worden gestemd.

Hoe heftig de Bondsdag ook discussieerde, de Duitse vereniging voor ziektekostenverzekeraars (GKV) hielt alvorens een tijdige verwezenlijking van een algemene vaccinatieplicht voor alle volwassenen niet voor realistisch door een acuut gebrek aan papier in Europa. Ze zouden niet op tijd het materiaal bij elkaar hebben om de ongeveer 120 miljoen brieven te versturen, volgens de woordvoerder van de GKV.

Het gebrek aan papier blaast de al jaren aanmodderende discussie over het gebrek aan digitalisering in Duitsland nieuw leven in. Bureaucratische zaken worden nog steeds het liefst op papier afgehandeld: internet is voor Duitsers nog een onveilige ruimte, zeker wat Datenschutz betreft. De branchevereniging voor papierfabrikanten zegt genoeg briefpapier in de opslag te hebben. Het ontbreekt sinds vorig jaar aan papier voor kranten-en tijdschriften.

Wat is er dan aan de hand met de zorgverzekeraars? Die lijken vooral geen zin te hebben om als Hilfspolizei op te moeten treden. Ze zouden de vaccinatiestatus van hun klanten moeten documenteren en eventuele ongevaccineerden bij de staat melden. Überwachung ist eine Staatsaufgabe, aldus de verzekeringen. Bovendien bleken ze zo’n zestien miljoen adressen van klanten te missen.

Tijdens de opvallend laagdrempelige Duitse vaccinatiecampagne kon je zonder afspraak bij pop-up locaties terecht om een vaccinatie te halen. Nederlanders die op skivakantie wilden, maakten hier ook gewillig gebruik van. Achteraf blijkt niet centraal gedocumenteerd te zijn wie waar, wanneer en met wat ingeënt is, omdat – en dan komen we weer bij de digitalisering uit – hier geen landelijke online systeem voor opgezet werd. Het is dus schipperen voor Duitsland tussen haar heilige graal van Datenschutz en het controleren van een bevolking ten tijde van een pandemie. En dan zijn er ook nog eens zorgverzekeraars die geen papier in willen kopen.